Päk zähmetiň höziri

Şu günler Saýat etrabynyň daýhanlary ýene bir jogapkärli möwsüme — pagta ýygymyna taýýarlyk görýärler. Olar gowaçalaryň hasyla durmagynyň öň ýanyndaky agrotehniki çäreleri geçirmek bilen meşgullanýarlar. «Türkmenistan» daýhan birleşiginiň kärendeçisi Akgözel Jumalyýewa hem şolaryň hatarynda. Diňe bir bu hojalykda däl, eýsem, etrapda hem öňdebaryjy tejribeli daýhan hökmünde tanalýan bu zenan şu ýylyň baharynda 1,5 gektar meýdana gowaça ekip, oňa ýokary derejeli ideg edip gelýär. Biz onuň kärende ýerine baranymyzda, munuň şeýledigine göz ýetirdik.

Doýgun ýaprakly, şahalary joýalary dolduryp duran, güllän, käbir ýerinde bolsa gozalan gowaçalar ideginiň ýetendiginden habar berýärdi. Ol ekin çalşygyna laýyklykda 1,5 gektar meýdana gowaça, 1 gektar meýdana bolsa bugdaý ekipdir. Kärendeçi her ýyl hasyl ýygnalandan soň özüne berkidilen atyzlaryň ikisinde hem indiki ýylyň hasylynyň aladasyny edip başlaýar eken. Şonda ilki bilen ýerini ders bilen baýlaşdyrýar.

Onuň aýtmagyna görä, şonda berlen organiki dökün sürüm wagty gum bilen garyşyp, topragy ýumşadýar we ony gerekli mikroelementler bilen üpjün edýär. Şuňa görä ol şu tomusda kabul ediş harmanhanasyna 3 tonna 600 kilogram bugdaý tabşyryp, hojalyk bilen baglaşan şertnamalaýyn borçnamasyny artygy bilen berjaý etdi. Ol bugdaýyň yzyndan şaly ekipdir we gowy gögeriş alypdyr. Sürümden soň bolsa ýerini gowy tekizletmegi hem endik edinipdir. Ekişe girişilmezinden ozal ammonili superfosfat bilen hem topragy baýlaşdyrypdyr.

— Şeýle çäreleriň wagtynda we agrotehniki talaplara laýyk geçirilmegi topraga ekilen tohumyň kadaly gögerip çykmagyna we ösmegine ýardam edýär — diýip, ol bu çäreleriň ähmiýetini düşündirýär.

Elbetde, kärendeçi ekinlerini ylmy taýdan esaslandyrylan kadalara laýyk mineral dökünler bilen iýmitlendirmegi hem ünsden düşürmeýär. Ol beýleki dökünler bilen bir hatarda kaliý hem berendigini aýratyn belleýär. Onuň hem özüne ýetik sebäbi bar. Ilatyň arasynda «gyzyl duz» ady bilen meşhur bolan bu dökün ekiniň yssa çydamlylygyny güýçlendirýär. Akgözel Jumalyýewa netijede howanyň aşa yssy günlerini gowaçalaryň ýeňil geçirendigini hem belleýär. Ol şu wagta çenli gowaçalary 5 gezek suwarypdyr, 7 gezek kultiwator bilen olaryň hatar aralaryny bejeripdir, 2 gezek bolsa mineral dökünler bilen iýmitlendiripdir. Biz onuň atyzyna gelmezimizden birnäçe gün ozal bolsa gowaçalaryň ujuny çyrpmagy hem tamamlapdyr.

Gürrüňdeşligiň barşynda ol ýokary hasyl almak üçin wagtynda gowaçalaryň hatar aralaryny haşal otlardan arassalap durmagyň, düýplerini ýumşatmagyň zerurdygyny hem belledi. Ekine zyýan berijilere garşy göreşmegiň hem wajyp wezipeleriň biri bolup durýandygyny nygtady. Ol ekine zyýan berijilere garşy «altyn kükürt» serişdesinden peýdalanandygyny, iki gezek — gowaçalar ýaňy gögerip çykyp başlandan we ondan biraz soňrak bolsa altyngözlüjeleri meýdana goýberendigini aýtdy.

Şeýle usullaryň gowy netije berýändigini bolsa geçen ýyllar hem subut edip gelýär. Geçen ýylda ol 1 gektar meýdanda gowaça ekip, şondan 46 sentner «ak altyny» kabul ediş harmanhanasyna tabşyrdy. Bu bolsa onuň şertnamalaýyn borçnamasyndan ep-esli köpdür. Daýhan zenan şu ýyl görkezijisiniň ozalkylardan pes bolmajakdygyna ynanýar. Onuň berk ynamynyň özeninde bolsa 40 ýyllyk tejribä daýanýan päk zähmeti jemlenýär.

Köp okalanlar